Kunstwerk Artikel 1 - Liberty Tree

Soms is het nodig om opnieuw de aandacht te vestigen op Artikel 1, de wet van gelijke behandeling en tegen discriminatie. Het werk Liberty Tree / Vrijheidsboom van Jennifer Tee ligt dan ook naast de Plaquette Artikel 1, waarop de tekst van de wet is verwoord. De aanleiding voor dit kunstwerk ontstond uit een discussie in de Bredase gemeenteraad, over het al dan niet plaatsen van een Chinees Paviljoen in het Valkenbergpark. Breda vond het van belang  om in een nieuw kunstwerk te verwoorden voor welke waarden deze stad zich hardmaakt.

Het kunstwerk kwam tot stand door een samenwerking van Stedelijk Museum Breda en Gemeente Breda.

Het kunstwerk is uit drie schetsontwerpen gekozen door inwoners van Breda.  De andere kunstenaars waren Folkert de Jong en Monica Dahlberg.  

Liberty Tree / Vrijheidsboom
Kunstenaar Jennifer Tee is geïnteresseerd in de communicatie van bomen en planten onderling in een enorm netwerk van samenwerkingen, waarmee ze op hun omgeving reageren. Dergelijke ondergrondse samenwerkingen kun je zien als een model voor samenleven in een wereld, waar gelijkwaardigheid voorop staat.  Voor dit werk liet ze zich verder inspireren door Vrijheidbomen uit het verleden.  

Vrijheidsbomen
In 1790 werd —een jaar na het uitbreken van de Franse Revolutie— de eerste vrijheidsboom in Frankrijk geplant. Deze was geïnspireerd door de Liberty Tree in Boston. Vrijheidsbomen stonden symbool voor het begin van een nieuw tijdperk dat gekenmerkt zou worden door ‘vrijheid, gelijkheid en broederschap’. Ook in Nederland werden vrijheidsbomen geplant. Ook op de Grote Markt in Breda stond zo’n boom. Na de Franse bezetting werd deze verbrand en vervangen door een zogenaamde ‘Oranjeboom’, als symbool voor het Huis Oranje-Nassau.  Ook andere bomen kun je zien als symbolen van vrijheid. Denk bijvoorbeeld aan de boom waar Anne Frank tijdens haar verblijf in te Achterhuis op uitkeek en die haar inzicht gaf in de schoonheid van de natuur en haar deed verlangen naar vrijheid.

Bladmotieven
De bladeren van bomen die worden geassocieerd met vrijheid zijn in de bakstenen gestempeld waarmee de vorm van een vrijheidsboom is  gelegd in Park Valkenberg.

De Vrijheidsboom is zowel een symbool voor vrijheid als een symbool voor wat erbij komt kijken om vrijheid te bewerkstelligen en te bewaken. De Vrijheidsboom is geen monument voor bestaande ideeën, maar vooral een aanmoediging voor de tijd die nog komen gaat. Jennifer Tee ziet de vrijheidsboom in Park Valkenberg dan ook als een werk dat zal gaan functioneren als ontmoetingsplek. Mensen kunnen plaatsnemen rondom de boom welke uitnodigt tot gesprek.