Woord alchemist Jasja Renne
Met toneel en dans stopt Jasja in haar tienerjaren, maar het schrijven en poëzie maken bleef. Wat ze maakte, hield ze veelal voor zichzelf. Verhalen, flarden van gedichten, mooie woorden en zinnen: het werd weggestopt in mappen, schriften en op losse briefjes. Totdat ze in coronatijd – een verplichte en achteraf welkome pas op de plaats – besloot haar schrijfsels te ordenen. “Als ik er wat mee wil, is dit het moment, dacht ik. Tijdens een auditie voor een theaterfestival in Utrecht zei iemand: als jij schrijft én performed, waarom doe je dan geen spoken word? Daarmee viel alles op zijn plek. Ik ben een talentprogramma* gaan doen en ontdekte: dit is wat ik wil.”
* Jasja maakte deel uit van Poetry Circle 013 en doorliep het tweejarige urban traject Emoves Masters
Ik heb geleerd erop te vertrouwen dat de juiste woorden zich vanzelf aandienen
Voor Jasja is inspiratie overal. “Zolang er maar beweging om me heen is. Als ik ergens heen moet, ga ik bijvoorbeeld vaak met de bus. Heerlijk om gewoon te zitten, naar buiten te kijken en gade te slaan. Dat zijn momenten waarop het gaat stromen. Ook praat ik graag met mensen die ik niet ken. Luisteren naar nieuwe verhalen en perspectieven, daar haal ik veel uit.”
“Tegelijkertijd kun je poëzie of wat kloppend voelt niet forceren. Het komt en het gaat. Dat vind ik er zo mooi aan. En ik heb geleerd erop te vertrouwen dat de juiste woorden zich vanzelf aandienen. Dat merkte ik ook bij het maken van mijn voorstelling. Het einde zweefde ergens, maar was er gewoon nog niet. Ineens klikt het dan, gewoon toen ik op de fiets zat. Dan ga ik tikken, schrijven, voice memo’s opnemen… Want als het er is dan moet het ook meteen naar buiten.”
Ze noemt zichzelf een woord alchemist. Iemand die de juiste woorden zoekt om het ene gevoel of perspectief te transformeren in het andere. Altijd met een doel, want ‘ik wil dat mijn woorden iets betekenen’. “Het is het mooiste als je dat realtime ziet gebeuren. Als je merkt dat wat je brengt, ook direct wat teweegbrengt – en er reactie is. Niet in applaus, maar in energie. Dat iemand na afloop naar me toe komt en zegt: ‘ik voelde dit’. Mijn voorstelling Misschien komen we (n)ergens gaat over de frictie tussen interne stemmen en verwachtingen. Die van jezelf, de maatschappij en van anderen. Naar wie luister je en waarom? Ik hoop dat het publiek daar zelf ook over na gaat denken. Dat het iets losmaakt, zo van hoe zit dit eigenlijk bij mij?”
“Ik ben nieuwsgierig naar wat ons met elkaar verbindt en wat ons verder van elkaar verwijdert. Wat de verschillen tussen jou en mij zijn en of ik die kan leren begrijpen. Wat maken we als collectief mee, wat zijn onze universele delers? Via allerlei eigen en op zichzelf staande ervaringen maken we uiteindelijk allemaal dezelfde emoties door. En daarachter schuilen weer verlangens, die we als mens allemaal hebben. Je gezien, veilig en geborgen voelen, met fijne mensen om je heen. Daar zit de verbinding - en daar ga ik graag naar op zoek.”
In de voorbereidingsmaanden op Misschien komen we (n)ergens zat Jasja ‘in residentie’ bij Podium Bloos, kreeg ze funding van Emoves en Vrienden Podiumkunsten en werd ze begeleid door theatermakers Marleen Hendrickx en Jorg van den Kieboom. “Marleen checkte tweewekelijks bij me in, om te kijken naar wat er al lag. Hoe past het, wat missen we, waar wil je nog aan werken, klopt de boodschap? Jorg hielp me om spoken word om te zetten naar theaterteksten. Ik leerde het verschil tussen een verhaal scheppen en een verhaal uitdragen. Dus niet zeggen ‘ik loop nu naar buiten’, maar opstaan en het podium aflopen. Dat is fundamenteel anders.”
“Ik ben zó dankbaar voor waar ik ben ontvangen en voor het vertrouwen dat ik krijg. Dat mensen wat in me zien, in me geloven. Probeer het maar, zeggen ze. Wij helpen je – en lopen een stukje met je mee. Dat vind ik allesbehalve vanzelfsprekend.”
Ik ben trots op mijn groeicapaciteit. Op hoe ik écht bang kan zijn en het dan tóch doe
Vooruitkijkend hoopt Jasja vooral dat het haar lukt om zichzelf verder te vestigen als maker. “Dat mensen weten wat ik doe, waar mijn werk over gaat en me daar ook voor weten te vinden. Zodat ik er op allerlei manieren mee bezig mag zijn.” Aan haar work ethic zal het in ieder geval niet liggen. “Ik ben trots op mijn groeicapaciteit. Op hoe ik écht bang kan zijn en het dan toch gewoon doe. Niet zonder moeite, verre van zelfs. It takes energy, echt. Maar uiteindelijk ga ik dat oncomfortabele wel aan, want dáár zit je groei.”
Jasjarenne.nl @jasjarenne
Je bekijkt Misschien komen we (n)ergens op donderdag 12 juni bij Podium Bloos.